Uitvoeringskosten pensioenfondsen in 2021 naar € 14,5 miljard door geëxplodeerde prestatievergoedingen
6 oktober 2022
Bell Pension Consultants & Actuaries (Bell) heeft voor de 11e keer de uitvoeringskosten en behaalde beleggingsrendementen van Nederlandse pensioenfondsen in kaart gebracht. In het rapport “Werk in uitvoering bij pensioenfondsen 2022” is te lezen dat de totaal gerapporteerde kosten in 2021 uitkwamen op € 14,5 miljard, 42% hoger dan in het vorige recordjaar 2020.
Voor dit rapport hebben we de jaarverslagen van 184 pensioenfondsen geanalyseerd, inclusief 28 kringen bij 5 algemeen pensioenfondsen. Gemiddeld hadden deze fondsen in 2021 een belegd vermogen van € 1.755 miljard, voor 5,9 miljoen actieve deelnemers, 3,7 miljoen pensioengerechtigden en 9,5 miljoen slapers.
Samenvatting Werk in uitvoering bij pensioenfondsen 2022
Onze belangrijkste bevindingen zijn:
- De totale vermogensbeheerkosten (inclusief transactiekosten) zijn met bijna € 4,3 miljard gestegen, van € 9,2 miljard naar € 13,5 miljard (+46,0%). Als percentage van het gemiddeld belegd vermogen zijn ze gestegen van 0,57% naar 0,77% (+35,0%)
- De stijging van de beleggingskosten is nagenoeg volledig te verklaren doordat de fondsen in 2021 € 4,1 miljard meer kwijt waren aan prestatievergoedingen. ABP en PFZW boekten samen ruim € 4,8 miljard aan prestatievergoedingen.
- Gemiddeld behaalden pensioenfondsen in 2021 een beleggingsrendement van 7,3%. De onderlinge verschillen zijn echter zeer groot. ABP en PFZW hadden een gemiddeld rendement van 10,3%, terwijl de andere fondsen gemiddeld een rendement van 4,9% behaalden.
- De totale pensioenbeheerkosten stegen met € 48 miljoen naar € 1.040 miljoen (+4,8%). Dit zien we deels terug in de gemiddelde kosten per deelnemer, die toenamen van € 106 in 2020 naar € 108 in 2021 (+2,0%). Als reden voor de stijging werd vaak de toegenomen bestuurs- en governancekosten genoemd, samen met toegenomen advieskosten in verband met de Wet toekomst pensioenen.
- De kostenverantwoording in de jaarverslagen is verder verbeterd. De wettelijk verplichte kostenratio’s worden inmiddels door 83% van de pensioenfondsen correct berekend, bijna 2/3e van de fondsen maakt de resultaten van een benchmark inzichtelijk in het bestuursverslag, en ook ruim 40% van de besturen waagt zich in meer of mindere mate aan een oordeel over de gemaakte kosten in relatie tot de geleverde prestaties.
Jeroen Koopmans, partner bij Bell, zegt over de resultaten: “De enorm gestegen vermogensbeheerkosten zullen de vragen doen aanwakkeren in hoeverre het maatschappelijk verantwoord is dat een relatief beperkte groep vermogensbeheerders zulke hoge prestatievergoedingen ontvangt, ten koste van pensioendeelnemers. Natuurlijk kan gesteld worden dat er ook goede beleggingsrendementen zijn behaald, maar is de vergoeding die daartegenover staat echt verdedigbaar vanuit maatschappelijk oogpunt? Daarbij dient beseft te worden dat de huidige beloningsstructuur alleen een bonus kent, en dus geen malus bij meerdere slechte jaren. Bovendien zit er doorgaans geen maximum op de prestatievergoeding, hetgeen toch ook niet onredelijk lijkt.”
Johan van Soest, senior actuaris bij Bell, voegt toe: “De totale vermogensbeheerkosten van 0,77% zijn ruim twee keer zo hoog als de vermogensbeheerkosten die bij verzekeraars en PPI’s gevraagd worden bij beschikbare premieregelingen. En de rendementen van die producten waren de afgelopen jaren ook goed. Kostenreductie is daarom zeker mogelijk, maar het is uiteindelijk aan de fondsbesturen om een afweging te maken tussen kosten, risico en (verwacht) rendement.”
Bell Kostenbenchmark
Naast ons onderzoek naar de totale pensioenfondsenmarkt in Nederland verzorgen wij ook de Bell Kostenbenchmark voor individuele pensioenfondsen, waarmee op een groot aantal punten pensioenfondsen worden vergeleken met relevante peergroepen. De benchmark kan het fondsbestuur helpen zich een onderbouwd oordeel te vormen over de uitvoeringskosten van het pensioenfonds. Op deze pagina is meer informatie over de Bell Kostenbenchmark 2022 beschikbaar, waaronder een voorbeeldrapportage.
Voor meer informatie over het rapport of de Bell Kostenbenchmark kunt u uiteraard telefonisch contact met ons opnemen.
“We hebben gemerkt dat onze heldere manier van communiceren van toegevoegde waarde is voor pensioenfondsen, ondernemingen en ondernemingsraden.”
